Hoe innovatief is een ‘e-residency’?

Soms doet zich een ontwikkeling voor waarvan we weliswaar aanvoelen dat het om innovatie gaat, maar waarvan we niet precies kunnen aangeven waar het vernieuwende nu precies in zit. Een mooi voorbeeld is het besluit van de regering van Estland om - wat men noemt - ‘e-residency’ mogelijk te maken. 

Lastig begrip

Nationaliteit is tegenwoordig een beladen begrip. In sommige landen doet men verwoede pogingen om bepaalde groepen mensen buiten de deur te houden. In andere gevallen - kijk naar de Catalanen of de Schotten - wil men het begrip ‘nationaliteit’ juist aanscherpen en van toepassing verklaren op een kleinere groep personen.

Virtuele nationaliteit

In Estland kijkt men op een heel andere manier naar nationaliteit. In dit land is het misschien zelfs wel een manier om reputatie en economie te versterken. Het land gaat er namelijk als eerste natie toe over om buitenlanders een 'e-residency' toe te kennen. Zeg maar een virtuele Estse nationaliteit. Die men vervolgens kan gebruiken om bijvoorbeeld een bedrijf te starten, zonder dat dit bedrijf is Estland een formele vestiging heeft. Maar waarbij men wel gebruik kan maken van de faciliteiten van Estland. Denk aan overheidsvoorzieningen, maar bijvoorbeeld ook het bancaire systeem van het land.

Identiteit vaststellen

Dit klinkt inderdaad opmerkelijk. En vernieuwend. De Esten willen uiteraard wel grip op de situatie houden en eisen dan ook dat de persoon die een ‘e-residency’ wil bemachtigen zich  registreert. Daarbij volgt men een procedure waarbij een digitale identiteit wordt aangemaakt (kosten: 50 euro). De staat garandeert dat degene die deze ‘digital id’ toepast ook daadwerkelijk is wie de persoon zegt te zijn.

Geen burgers

Daarmee verkrijgt deze buitenlander overigens niet dezelfde rechten als de Estse burgers. Maar men kan deze id wel gebruiken om bijvoorbeeld een bedrijf registreren, handel te drijven alsof men een bedrijf uit Estland is, transacties aangaan, noem maar op. In eerste instantie zal men hiervoor eenmalig naar Estland moeten reizen, maar over enige tijd is deze procedure ook beschikbaar via de ambassades van het land.

Innovatieve reputatie

Estland heeft een reputatie hoog te houden als het om innovatie gaat. Skype is er ontstaan, amant bijvoorbeeld ook de peer-to-peer oplossing voor het overmaken van geld Transferwise is er ontstaan. Met e-residency wil de overheid een volgende stap zetten. In feite stelt men hiermee de faciliteiten van de nationale overheid open voor iedereen die er gebruik van wil maken. Men maakt als het ware van de Estse nationaliteit een exportproduct.

‘Strong digital identity’

In feite biedt men iedereen de mogelijkheid aan om gebruik te maken van wat men zelf noemt een ‘strong digital identity’. Lang niet ieder land heeft daar reeds in voorzien. Daardoor is een gat in de markt ontstaan, menen de Esten, waar zij nu in duiken.

Vinger op leggen

Of men daarmee enkel en alleen personen van dienst is uit landen waar de overheid nog niet heeft voorzien in een goed gedefinieerde digitale identiteit of dat er meer mogelijk is met e-residency zullen we moeten afwachten. De kans is groot dat de meest creatieve ideeën op dit gebied nog geboren moeten worden. Het voelt aan alsof deze Baltische staat hiermee met een zeer innovatief idee is gekomen. Maar tot welke nieuwe vormen van producten of diensten dat gaat leiden, is vooralsnog lastig te voorspellen.

Robbert Hoeffnagel is hoofdredacteur van onder andere Infosecurity Magazine